സാമൂഹ്യ പരീക്ഷണങ്ങൾ, നമ്മളിൽ പലരും ധരിക്കുന്നത് പോലെ ഏതെങ്കിലും ഒരു പ്രത്യേക സത്യത്തെ പരീക്ഷണങ്ങളിലൂടെ തെളിയിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ ആകണമെന്നില്ല. സ്ഥിതി വിവര കണക്കുകൾ പോലും തങ്ങളുടെ ഭാഗം ന്യായീകരിക്കാൻ വേണ്ടി സ്ഥാപിത താല്പര്യങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു എങ്കിൽ, സാമൂഹ്യ പരീക്ഷണങ്ങളുടെ കാര്യത്തിലും അത് സംഭവിക്കുന്നതിൽ അല്ബുധപ്പെടെണ്ട കാര്യമില്ല. 1974 ഇൽ എയിൽ യുനിവേര്സിടിയിലെ മനശാസ്ത്ര അധ്യാപകനായ സ്റ്റാൻലി മിൽഗ്രം നടത്തിയ ഒരു സാമൂഹ്യ പരീക്ഷണത്തിലേക്കും, അതിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞു വന്ന ചില ചിന്താ സരണികളുടെ വൈവിധ്യതിലെക്കും ഞാൻ നിങ്ങളുടെ ശ്രദ്ധ ക്ഷണിക്കുകയാണ്. ഒരു ആജ്ഞാ കേന്ദ്രത്തിന്റെ ആജ്ഞകൾ ശിരസാ വഹിക്കാനുള്ള ജന സാമാന്യതിന്റെ വ്യഗ്രതയാണ് ഇവിടെ പരീക്ഷണ വിധേയമാക്കിയത്. മിൽഗ്രം തന്റെ പരീക്ഷണം ആരംഭിച്ച 1961 എന്നാ വര്ഷത്തിനു ഒരു പ്രത്യേകതയുണ്ട്. നാസി ഭീകരനായ അഡോൾഫ് എയിച്ചമാന്റെ വിചാരണ ആരംഭിച്ച സമയമായിരുന്നു അത്. ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ കുറ്റത്തെ ന്യായീകരിക്കാൻ വേണ്ടിയാകുമോ ഇത്തരം ഒരു പരീക്ഷണം നടതപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് എന്ന് ഞാൻ സംശയിക്കുന്നു. ശക്തിയേറിയ ഒരു കേന്ദ്രം നിങ്ങള്ക്ക് തികച്ചും നീതി രഹിതമായ ആജ്ഞകൾ നൽകുമ്പോൾ ജന സാമാന്യം എങ്ങനെ പ്രതികരിക്കും എന്നുള്ള ചോദ്യത്തിനാണ്, മില്ഗ്രാമിന്റെ പരീക്ഷണത്തിലും , ന്യൂരംബർഗ് വിചാരണയിലും ഒരു പോലെ ഉത്തരം കാണേണ്ടി ഇരുന്നത്. ഉത്തരവാദിത്വം ഏറ്റെടുക്കാൻ ശക്തമായ ഒരു കേന്ദ്രം ഉണ്ടെങ്കിൽ, മനുഷ്യൻ എന്ത് അനീതിയും ചെയ്യാൻ കൂട്ട് നില്ക്കും എന്നാണു ഇവിടെ തെളിയിക്ക പ്പെടാൻ പോകുന്നത്.
പരീക്ഷണം :
മൂന്നു വ്യത്യസ്ത സ്ഥാപനങ്ങളാണ് ഈ പരീക്ഷണത്തിൽ നില കൊള്ളുന്നത്. ആജ്ഞ കൊടുക്കുന്ന ശക്തമായ കേന്ദ്രം, ആ ആജ്ഞ അനുസരിച്ച് പ്രവര്തിക്കാൻ ബാധ്യസ്ഥനായ ഒരു അദ്ധ്യാപകൻ, പിന്നെ ഇതിന്റെ അനന്തര ഫലങ്ങൾ അനുഭവിക്കേണ്ട വിദ്യാർഥി. ഈ അജ്ഞാ കേന്ദ്രം, താൻ കൊടുക്കാൻ പോകുന്ന ആജ്ഞ കളെ കുറിച്ചും, അതിന്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളെ കുറിച്ചും ബോധാവാനായിട്ടുള്ള ഒരു വ്യക്തിയാണ്. മാത്രവുമല്ല, തന്റെ പരീക്ഷണങ്ങളുടെയും, അത് കൊണ്ടു ഉണ്ടാകാൻ ഇടയുള്ള അപകടങ്ങളുടെയും പൂര്ണ ഉത്തരവാദി താനാണ് എന്നും അദ്ദേഹം പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു. അദ്ധ്യാപകൻ എന്നത് ചോദ്യം ചോദിക്കുകയും ഉത്തരം തെറ്റുമ്പോൾ ശിക്ഷ കൊടുക്കുകയും ചെയ്യേണ്ട ഒരു വ്യക്തിയാണ്. ശിക്ഷ എന്നത് വൈദ്യുതി ഷോക്ക് അടിപ്പിക്കലാണ്. ആദ്യം വളരെ ചെറിയ രീതിയിൽ തുടങ്ങി അനു നിമിഷം വര്ദ്ധിച്ചു ഒടുവിൽ മാരകമാകുന്ന എലറ്റ്രിക് ഷോക്ക്
പരീക്ഷണത്തിന്റെ മറ്റൊരു പ്രത്യേകത എന്തെന്നാൽ ചോദ്യം ചോദിക്കുന്ന അധ്യാപകനോ, ഉത്തരം പറയുന്ന വിദ്യാര്തിയോ തമ്മിൽ നേരിട്ടുള്ള ബന്ധം ഇല്ല എന്നുള്ളതാണ്. അദ്ധ്യാപകൻ ഒരു മൈക്രോ ഫോണിലൂടെ കുട്ടിയോട് ചോദ്യം ചോദിക്കുകയും കുട്ടി ഒരു മൈകിലൂടെ ഉത്തരം പറയുകയും ചെയ്യുന്നു. അധ്യാപകന്റെ മുന്നില് എലറ്റ്രിക് ഷോക്ക് കൊടുക്കാനുള്ള അനേകം ബട്ടണ് ഉണ്ട്. ഒന്നിനൊന്നു അധികരിക്കുന്ന എലറ്റ്രിക് ഷോക്ക്. കുട്ടിയുടെ തെറ്റുകൾ കൂടുമ്പോൾ ഷോക്ക് കൂട്ടാം. ഏറ്റവും ശക്തമായ ഷോക്ക് കൊടുത്താൽ കുട്ടി മരിച്ചു പോകാൻ പോലും സാധ്യതയുണ്ട്. പക്ഷെ പേടിക്കേണ്ട . അതിന്റെ ഉത്തരവാദിത്വം ആജ്ഞ കൊടുക്കുന്ന കേന്ദ്രത്തിനാണ്.
പത്ര പരസ്യത്തിലൂടെ ആണ് പരീക്ഷണത്തിൽ പങ്കെടുക്കെണ്ടാവരെ തിരഞ്ഞെടുത്തത്. ഓരോരുത്തരുടെയും ഡ്യൂട്ടി എന്തെന്ന് ആദ്യം അവരോടു വ്യക്തമായി പറയുന്നു. ഓരോ ആള്ക്കും ഒരു നിശിത വേതനം നിശ്ചയിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാ തുറയിലും പെട്ടവർ പരീക്ഷണത്തിൽ പങ്കെടുത്തു.
പരീക്ഷണം തുടങ്ങുന്നു. അദ്ധ്യാപകൻ ചോദ്യം ചോദിക്കുന്നു. കുട്ടിയുടെ ഉത്തരം തെറ്റുമ്പോൾ അദ്ധ്യാപകൻ കുട്ടിക്ക് ചെറിയ ഒരു ഇലക്ട്രിക് ഷോക്ക് കൊടുക്കുന്നു. കുട്ടി വേദന കൊണ്ടു ചെറിയ രീതിയിൽ കരയുന്നു. അടുത്ത ചോദ്യവും അതിനു അടുത്ത ചോദ്യവും വരികയായി. കുട്ടിയുടെ തെറ്റുകൾ കൂടുമ്പോൾ ഷോക്കിന്റെ ശക്തി കൂടുന്നു. അപ്പുറത്ത് നിന്ന് കുട്ടി നില വിളിക്കുന്നു. ചോദ്യം ചോദിക്കുന്ന അദ്ധ്യാപകൻ അസ്വസ്ഥൻ ആകുകയും ഇനി തുടരണോ എന്ന് ചോദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. കുട്ടിയുടെ കാര്യത്തിൽ ആശങ്ക വേണ്ട എന്നും, അതിന്റെ പൂര്ണ ഉത്തരവാദിത്വം തങ്ങൾക്കു ആണെന്നും, ഇഷ്ടമുണ്ടെങ്കിൽ പരീക്ഷണം തുടരുന്നതിൽ തടസ്സങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ല എന്നും സംഘാടകൻ അറിയിക്കുന്നു. അദ്ധ്യാപകൻ ചോദ്യവും ശിക്ഷയും തുടരുന്നു. കുട്ടികളുടെ നിലവിളിയിൽ അധ്യാപകര് കൂടുതൽ അസ്വസ്തർ ആകുന്നു എന്ന് കണ്ടാൽ അവര്ക്ക് താഴെ പറയുന്ന രീതിയിൽ ആജ്ഞ കൊടുക്കുന്നു.
1. ദയവു ചെയ്തു തുടരുക
2. നിങ്ങൾ തുടരേണ്ടത് ഈ പരീക്ഷണത്തിന് ആവശ്യമാണ്
3. നിങ്ങള് തീര്ച്ചയായും തുടരണം. അല്ലെങ്കിൽ ഈ പരീക്ഷണം വെറുതെ ആകും.
4. വേറെ ഒരു നിവൃത്തിയും ഇല്ല. നിങ്ങൾ തുടരുക തന്നെ വേണം.
ഈ നാല് ആജ്ഞ കൾക്ക് ശേഷവും പരീക്ഷണം തുടരേണ്ട എന്നാണു വ്യക്തിയുടെ തീരുമാനമെങ്കിൽ അവിടെ പരീക്ഷണം നിർത്തുന്നു
(പക്ഷെ പരീക്ഷണത്തിൽ ഭാഘഭാക്ക് ആയവരുടെ ശ്രദ്ധ ക്ഷണിക്കാതെ മിൽ ഗ്രാം ഒരു കാര്യം ചെയ്തിരുന്നു. ഇവിടെ വിദ്യാർഥി എന്ന ഒരാള് ഇല്ലായിരുന്നു. അതിനു പകരം അധ്യാപകന്റെ നേരത്തെ തയാറാക്കിയ ചോദ്യങ്ങള്ക്ക് മറുപടി കൊടുത്തത് ഒരു റെക്കോർഡ് പ്ലെയർ ആയിരുന്നു. കുട്ടിയുടെ കരിച്ചിൽ പോലും വെറുതെ റെക്കോർഡ് ചെയ്തവ മാത്രമായിരുന്നു. ഉത്തരങ്ങൾ തെറ്റിച്ചു മാത്രം കൊടുക്കുന്ന രീതിയിലാണ് റെക്കോർഡ് ചെയ്യപ്പെട്ടത് )
പരീക്ഷണത്തിന് മുൻപ് ഇതിനെ കുറിച്ച് ചില ബുദ്ധി ജീവികളുമായി ചര്ച്ച ചെയ്തപ്പോൾ അവരില ഭൂരി ഭാഗവും പറഞ്ഞത്, കുട്ടികള്ക്ക് ഒരു പരിധിയിൽ അധികം ഷോക്ക് കൊടുക്കുന്നതിനു ഭൂരിഭാഗം ആളുകളും തുനിയില്ല എന്നും, ഏറ്റവും വലിയ ഷോക്ക് ആരും കൊടുക്കില്ല എന്നും ആണ്. അവരെല്ലാവരും ഒരേ സ്വരത്തിൽ പറഞ്ഞത് അങ്ങേ അറ്റം 3.73 ശതാമാനം പേര് മാത്രമേ കുട്ടികളുടെ കരച്ചിൽ കേട്ട് കൊണ്ടു പരീക്ഷ
ണം തുടരുകയുള്ളൂ എന്നാണു. എന്നാൽ പരീക്ഷനാനന്തരം മിൽഗ്രാമിനു കിട്ടിയ റിസൾട്ട് നോക്കുക. പങ്കെടുത്തവരിൽ 65 ശതമാനം പേരും അങ്ങെ അറ്റത്തെ ഷോക്ക് വരെ പോയി. കുട്ടികളുടെ നിലവിളി അവരെ ഒരു പരിധിയിൽ അധികം അസ്വസ്തർ ആക്കിയെങ്കിലും അവർ പരീക്ഷണം തുടർന്ന്. പക്ഷെ അത്തരത്തിൽ പരീക്ഷണം തുടർന്നവർ ഒക്കെയും പല പല രീതിയിൽ വികാര വിക്ഷുബ്ദാർ ആയിരുന്നു. ചിലര് വിയർത്തു, ചിലര് വിറച്ചു , ചിലര് ചുണ്ട് കടിച്ചു, ചിലര് കരഞ്ഞു... എന്നാലും പലരും പരീക്ഷണം തുടർന്ന്. പരീക്ഷണ ഫലം ക്രോടീകരിച്ചു കൊണ്ടു മിൽഗ്രം എഴുതി.
ഒരു ആജ്ഞാ കേന്ദ്രം നല്കുന്ന ഏതു ആജ്ഞയും ശിരസാ വഹിക്കാൻ ഏതറ്റം വരെയും പോകാൻ ജനങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഔല്സുഖ്യം ആയിരുന്നു എന്റെ പരീക്ഷണ വിഷയം. അത് വളരെ ആഴത്തിൽ പരിശോധിക്കപ്പെടെണ്ടാതാണ്.
തങ്ങളുടെ സദാചാര്യ മൂല്യങ്ങൾക്ക് വിരുദ്ധമായ രീതിയിൽ പോലും പ്രതികരിക്കാൻ അത്തരം അവസരങ്ങളിൽ ജനങ്ങള് തയ്യാറാകുന്നു എന്നാണു ഇതിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കേണ്ടത്.
അതായത് ശക്തമായ ഒരു കേന്ദ്രം ആജ്ഞാ പിക്കുകയാനെങ്കിൽ എന്ത് ഹീനതയും ചെയ്യാൻ സാധാരണ ജനങ്ങള് മടി കാണിക്കുക ഇല്ലെന്നും അത് സാമാന്യ നീതിയാണ് എന്ന് ഈ പരീക്ഷണം തെളിയിക്കുനതായി മിൽഗ്രം പറഞ്ഞു.
വര്ഷങ്ങള്ക്ക് ശേഷം എറിക് ഫ്രം , മില്ഗ്രാമിന്റെ ഈ കണ്ടു പിടുത്തത്തെ ഖണ്ഡിച്ചു കൊണ്ടു ഒരു ലേഖനം എഴുതി. മനുഷ്യന്റെ ആക്രമണ വാസനയുടെ അപഗ്രഥനം എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ ആണ് ഈ അപഗ്രഥനം ഉള്കൊള്ളിചിട്ടുള്ളത്.
എറിക് ഫ്രം എഴുതുന്നു.
ബോധ പൂർവവും അബോധ പൂർവവും ആയ മനുഷ്യന്റെ പെരുമാറ്റ വ്യത്യാസങ്ങളുടെ മികച്ച ഉദാഹരണമാണ് മിൽ ഗ്രാം പരീക്ഷണം. പക്ഷെ ഈ വ്യത്യാസത്തെ കുറിച്ച് പഠിക്കാനുള്ള ഒരു ശ്രമവും അദ്ധേഹത്തിന്റെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് ഉണ്ടായില്ല. ഒരു മനുഷ്യന്റെ പെരുമാറ്റ രീതി സമൂഹത്തിലെ അവന്റെ വ്യവഹാരങ്ങളിൽ കൂടെ മാത്രമേ പഠിക്കാൻ പറ്റുള്ളൂ. കൃത്രിമമായി സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ട പരിതസ്ഥിതികളിൽ കൂടി അത് സാധ്യമല്ല.
ദൈവം സർവ ശക്തനായി വിരാചിച്ച സമയത്ത് അബ്രഹാമിന്റെ വിശ്വാസം പരീക്ഷിക്കാൻ വേണ്ടി ദൈവം പറഞ്ഞത് സ്വന്തം പുത്രനെ ബലി കൊടുക്കാനാണ്. ദൈവത്തിന്റെ ആജ്ഞ, എന്നും ശരിയായിരിക്കും എന്ന് വിചാരിച്ച അബ്രഹാമിന് തന്റെ മകനെ കുരുതി കൊടുക്കുന്നതിൽ കുറ്റ ബൊധമെ ഇല്ലായിരുന്നു. ഒരു കുഞ്ഞിന്റെ വേദന അദ്ധേഹത്തെ ചലിപ്പിച്ചില്ല. ഇന്ന് ദൈവത്തിനു പകരം ഇവിടെ ഉള്ളത് ശാസ്ത്രമാണ്. അങ്ങനെ ഉള്ള ശാസ്ത്രം പറയുന്നതെന്തും മനുഷ്യൻ അനുസരിക്കെണ്ടാതാണ്, അതിൽ കുറ്റ ബോധം തോന്നാൻ ഒന്നുമില്ലെങ്കിൽ. പക്ഷെ മിൽഗ്രാമിന്റെ പരീക്ഷണത്തിൽ അതല്ല സംഭവിച്ചത്. പരീക്ഷണം ആരും മുഴുമിപ്പിച്ചില്ല എന്ന് മാത്രമല്ല, അത് തുടർന്നവർ ഒക്കെയും അത്യധികമായ മാനസിക വിക്ഷൊപതിനു ഇരയായി എന്ന് മിൽഗ്രം തന്നെ പറയുന്നും ഉണ്ട്. ഒരു പരീക്ഷണത്തിന് വേണ്ടി പോലും തന്റെ സഹജീവിയെ വേദനിപ്പിക്കുന്നതിൽ ഭൂരി ഭാഗം മനുഷ്യരും വിമുഖത കാണിക്കുന്നു എന്ന് തന്നെ ആണ് അതിന്റെ അർഥം.
